٣٦٣١

 

✓ مەولەوی

تۆ ئیند نازکیت جە حەد ویەردەن
بینایی خەیاڵ ڕاگەش گوم کەردەن

  • واتە: جوانیی تۆ ئەوەندە لە ئەندازە لای داوە؛ تەنانەت چاوی خەیاڵیش ڕێگای گوم کردووە و ناتدۆزێتەوە.

Kurdish_Poetry

٣٦٢٥

 

✓ مەولەوی

هیجرانت جە تەرح بادی وەیشوومی
یەکایەک ئەوراق جەسەی «مەعدوومی»

کەرد وە فەرشی ڕای گوزەرگای یاران
بەرد پەی پای هەردان سارا و کۆساران

واتە: دووریت وەک بای تووندی پاییز یەکەیەکەی گەڵای لەشی مەعدوومی (مەولەوی) ـی وەراند و کردی بە فەرشی ڕێگای گوزەرکردنی یاران و گەیاندییە داوێنی دەشت و شاخەکان.

Kurdish_Poetry

٣٥٨٩

 

✓ مەولەوی

فیدای شێوەت بام جەمین پەڕەی گوڵ
دڵ جە تاسەی تۆ دایم مدۆ چڵ

ماتم وێنەی سەنگ، زەردم چون خەزان
دایم پێچ مدەو چون مارانگەزان

گەستەی مار خاسەن ساتێ دوو ساتەن
ئەر نەمرۆ زیندەی ڕووی سەر بساتەن

ئەما من دەردم چون دەردەداران
دایم هەر وە سۆن چون گەستەی ماران

جە هیجرانی تۆ هەر سات مەرگمەن
قەترە قەترەی زووخ نە ڕووی جەرگمەن

Kurdish_Poetry

٣٥٦٩


✓ دەنگی کوردی

  • دەنگ: سەیید بەها حسەینی
  • شیعر: مەولەوی

قوربان قوربانەن، جەژنەن، شادییەن
دەس نە گەردەنەن، ڕۆی ئازادییەن

ھەی دەس بۆس دەس بۆس وەش نیگارانەن
خەیر پا بۆس پا بۆس خاتر دارانەن

کۆن کوشتێ و باردێی گوڵ جەمینانەن
ھەی سەر، ھەی ئەڕواح دڵ خەمینانەن

ھەرکەس گیان وە کەف پەی نیگارێوەن
ھەریەک قوربانیی وەفادارێوەن

سیوای سەودایی ھەراسانەکەت
مەحرووم جە کەفتەی پای ئاسانەکەت

نە پەی چەم سورمەی گەردی پاڵاتەن
نە پەی گیان قوربان بەژنی باڵاتەن

مەرد پەی ئۆسا دەی بێدرێغەکەت
بسم الله تەکبیر دەس بە تێغەکەت

پەی قوربانکەردەی ناڵە نەی ڕەنگ بەی
چێش مبۆ ئەر بەی وەی پەی من ئەر نەی

سا تۆیچ من وەرە، وە قوربانی کە
من وە قوربانی ڕای ڕەببانی کە

ئەوسا تۆیچ پەی وێت خەیرێت کەردەبۆ
منیچ کەمتەر زووخ دەردم وەردەبۆ

«مەعدوومی» بەدبەخت ناتەمامەنی
ڕاسەن بێدەوڵەت خەیاڵ خامەنی

قوربانی مشیۆ جە عەیب بەری بۆ
فیدایی پەسەند ڕای دڵبەری بۆ

تۆ پا شکستەی بەردی ھەردەی دەرد
چەم کۆری مەینەت، تەن زایف، ڕەنگ زەرد

خەیاڵێت کەردەن جە ڕووی نادانی
چ لایق وە تۆن ڕوتبەی قوربانی

Kurdish_Poetry

٣٥٤٧

 

✓ مەولەوی

گیان وە بێتاقەت موینوون ئارۆ
زاهیرەن هەوای لای ئازیز دارۆ

Kurdish_Poetry

٣٥٤١

✓ مەولەوی

  • مەولەوی ڕۆژێکیان لە هەڵەبجەدا بەلای زەماوەنێکدا تێ ئەپەڕێ، سەیر ئەکا ژنێکی دەنگخۆش کە ناوی "نەبات"ـە گۆرانی بۆ ژنەکان ئەڵێ و لەولایشەوە پیاوێکی دەنگخۆش بە ناو "فەرەج" گۆرانی ئەڵێ بۆ پیاوەکان و هەڵەپەڕن. مەولەوی لە دوورەوە دائەنیشێ و دەست ئەکات بە سەیرکردنیان. بۆ پاساودانی ئەمە کە خەریکی سەیرکردنی نامەحرەمە ئەم شیعرە ئەڵێ:

لە سەدای نەبات لە چریکەی فەرەج
لەسەر مەلا و شێخ نەماوە حەرەج

  • واتە: لە خۆشیی دەنگی نەبات و چریکەی فەرەجدا، شێخ و مەلا هەموویان شێت بوون و هەرچی بکەن گلەیییان لێ ناکرێ، چونکە شێت تەکلیفی لەسەر نییە.

Kurdish_Poetry

٣٥٣٦

 

✓ مەولەی

هیچ کەس نەواچۆ وە فەرهاد ڕەندەن
نەقشی شیرینش نە ڕووی سەنگ کەندەن

دەک ڕێزان دەس با وەر جە گیان سەندەن
کێ ئەڵماس نە ڕووی دیدەی وێش شەندەن

  • لێرەدا شاعیر ڕەخنەیەکی توند لە عەشقی فەرهادی کۆکەن بۆ شیرین ئەگرێ و ئەڵێ: «کەس نەڵێ فەرهاد عاشقکێکی زیرەک بووە، چونکە توانیویەتی وێنەی شیرین لەسەر بەرد هەڵکەنێ». یاخوا دەستی داڕزێت پێش ئەوەی گیانی دەربچێ، چۆن دڵی هات چەکوش و تیغی ئەڵماس بدات لە ڕوخساری شیرین لەکاتی هەڵکۆڵیندا، تا ئیسە کێ ئەڵماسی داوە لە چاوی خۆی.
  1. لای مەولەوی شتێک نییە بەناوی «دڵدار و دوڵبەر» و هەموو شتێ دوڵبەرە و دڵدار وێنەی خۆی لەناو خۆشەویستیی دوڵبەردا دەدۆزێتەوە. بۆیە دەڵێت: ئەگەر فەرهاد ڕاستی بکردایە وێنەکەی شیرینی بە شەخسی خۆی دائەنا و بە ئەڵماس تێی بەرنەئەبوو.
  2. مەبەست لە ئەڵماس ئەوەیە کە هەموو ئەو تەشوێیانەی کە بۆ هەڵکۆڵینی بەرد و شاخەکان بەکار دێن دەمەکەی لە ئەڵماسە چونکە هەموو شتێک ئەبڕێت و هیچ کاری تێ ناکات.

Kurdish_Poetry

٣٥٠٢

 

✓ مەولەوی

تەن وە دڵ، دڵ جان، جان بی وە جانان

  • واتە:
    • لەشم بووە بە دڵ و دڵیشم بووە بە گیان و گیانیشم بووە بە ئازیزەکانم.

Kurdish_Poetry

٣٤٩١

 

✓ مەولەوی

قوربان ئەر چەندێ نامام وە لاتان
چەم ڕۆشن نەوی وە گەردی پاتان

هەی ڕۆ نەواچان ئەو غەم پەروەردە
ئەڵبەت مەیلمان نە دڵ بەر کەردە

خەیر وەڵڵا تا گیان نە تۆی قەفەس بۆ
کەمکەم ئامۆشۆی ئامای نەفەس بۆ

حەیاتم وە مەیل باڵای یارانەن
مەیلم هەر ئەو مەیل هەردە جارانەن

  • واتە:
    • قوربان لەبەر ئەوە کە ماوەیەکە نەهاتووم بۆ لاتان و تۆزی ڕێگاتان چاومی ڕۆشن نەکردووەتەوە، نەفەرموون ئەڵبەتە ئەوە پەروەردەی دەستی خەمە مەیلی ئێمەی لە دڵ دەرکردووە. نەوەڵڵا هەرگیز وا تێ نەگەی کە مەیلم کەم بووەتەوە، تا گیانم لە قەفەزەی لەشما مابێ و کەمکەم ماوەی هەناسەدانم ببێ، هەر بە خۆشەویستیی باڵای یاران ئەژیم و خۆشەویستیم هەر خۆشەویستییەکەی جارانە.

Kurdish_Poetry

٣٤٧١

 

✓ مەولەوی

تا دڵ وە تەمای ئەو ترفەترفەن
"نحو"ـم هەر مەحوەن "صرف"ـم بێسەرفەن

واتە: تا دڵ بەتەمای شەوق و بریسکەی ڕوخساری یار بێ، نە کەڵک لە خوێندنی عیلمی نەحو وەرەگرم و نە خوێندنی عیلمی سەرفم قازانجێکی ‌ئەبێ.

  • ترفەترف: بریسکەدانەوە
  • نەحو: عیلمی نەحو
  • سەرف: عیلمی سەرف

Kurdish_Poetry