٤٦٠٣

✓ موخلیس (1910 - 1985)

دڵبەرێکم هەیە من، بسکەکی چینچینی هەیە
چاوەکی بێغەرەز و سینەکی بێکینی هەیە

زوڵفی زەردی کە لەسەر کوڵمی سپی حەڵقە دەدا
گەنجی زیو ڕاستە کە چەند مارێکی زێڕێنی هەیە

سەیری ئەو قامەتە کە هەر لەسەری تا بنی پێی
ڕۆژ و شەو، نەرگس و گوڵ، عەرعەر و نەسرینی هەیە

لێوی شیرینی ئەگەر بێ بە تەبەسوم بدوێ
غونچە باغی ئیرەم و شانەیی هەنگوینی هەیە

خۆشە لام دەستی بنەخشێنی بە خوونی دڵەکەم
تاکوو وەسفی بکرێ دەستەکی ڕەنگینی هەیە

با کە بێقەی بدڕێنێ بکە سەیری مەمەکەی
ئاسمانی حوسنی ئەو یارە، چ پەروینی هەیە

وردەخاڵی ڕەشی وایە کە عەتربەخشی ئەکا
مامزی چین و خەتا، نافەیی موشکینی هەیە

بۆیە فەرهادیسیفەت کەوتمە کێوان بەتەمای
وەعدەیی ئەو کچەمە، خینەکی شیرینی هەیە

هەر چی گوێ بگرێ لە «موخلیس» دڵی ئاگر دەگرێ
سەرگوزەشتەی من و تۆ تامی مەم و زینی هەیە

Kurdish_Poetry

٤٦٠٢

✓ ناری (1874 - 1943)

خەزانی هیجری تۆ بوو ئەی ئەساسی عیزز و تەمکینم
شکستی دا بە باغاتی خەیاڵی قەلبی غەمگینم

نەما تەرتیبی ئەلفازی مەعانی بۆ کەلامی من
دەسا چی بکەم لە باغی حوسنی بێ ئاسار و پەرژینم

غەزەل باوی نەما، بێ مشتەری ما، هەر وەکوو تەقوا
بەسەر چوو ڕەونەقی بازاڕی نەزمی شۆخ و ڕەنگینم

لە غەیرەز تۆ نەبێ ئەی خوسرەوی موڵکی مەعانی کێ
دەمێ بێت و تەماشا کا لە شێوەی شیعری شیرینم

کەلامم خاڵییە وەک مەنجەڵی ماڵی مەلا ئیمڕۆ
لە پێخۆری مەعانی بۆیە وا بێوەزع و تەحسینم

بلووری دڵ شکا وەک جامی مەی، فکرم ڕژا وەک مەی
نیشانەی دڵشکاویمە سروشکی ئاڵی خوێنینم

موریدی عیشقی تۆ گرتوویەتۆ بۆ زیکری تۆ بێ تۆ
دووسەد تەسبیحی سەددانە لە دانەی لەعلی ئەسرینم

بە یادی لەززەتی هەنجیری لوتف و شەهدی ئەلفازت
خەریکی حیفزی سوورەی نَحل و ئایاتی والتِّين ـم

مەلا ئامادە بێ وا چاکە هەر وەختێ بەسەر سەرمۆ
ئەسیری هیجری تۆم و هەر نەفەس موحتاجی یاسینم

لە حەلقەی فەوجی دەربانی عەلائەددینی عوسمانی
قبووڵی خاتری پاکی ضياء الحقِ و الدّين ـم

بەشەرتێ دەوڵەتی لوتفت حەواڵەی حاڵی «ناری» بێ
بە دڵ بێباک و موستەغنی لە موڵکی چین و ماچینم

Kurdish_Poetry

٤٦٠١

✓ موخلیس (1910 - 1985)

کەی دەگا دەستم بە باڵای بەرزی یاری شەنگوشۆخ
دەفعەیێ لەو باغە نەمدیوە هەنار و سێو و خۆخ

هەر کەسێکی بوو بە عاشق یاری دڵنەرمی نەبی
عومری گەنجی و عومری پیری هەر دبێتە ئاخ و ئۆخ

دەستی خۆم دانا لەسەر ڕووم، لێوی خۆم جووڵاندەوە
زاڵمەی سوور هەڵگەڕا ئەبرۆی بزاوتن یانی یۆخ

بەزمە ئەوشۆ وا مەکە زایەع ببیتن هاتنم
ڕووحەکەم بۆ تۆ بێ بەس مەنعم مەکە بتێیمە ڕۆخ

«موخلیسا» دانیشە تازە تۆ دزیت پێ ناکرێ
باغەوان دائیم بەهۆش، تۆش پیر و ساحێب کۆخەکۆخ

Kurdish_Poetry

٤٦٠٠

✓ ناسێح ڕەحیمی (1993)

  • پێنجخشتەکی لەسەر غەزەلێکی حاجی قادری کۆیی (1816 - 1897)

لەجیاتی ئەم خەمەی هەر شەو، خەمی زوڵفی بە با داوە
بە بای داوە کە دنیا تێ بگا ئەم ژینە چەن خاوە
بە هەڵپەڕکێی قژ و بایە ڕوخی جوانی حەشار داوە
لە دەوری خاڵەکەی کوڵمی کە ماری زولفی داناوە
لەسەر تەسویرەکەی ئادەم مەلەک سەد عوزری هێناوە

نیشانێکە جوانی تۆ کە مەجبوورم بە سەردانی
خەیاڵێکە ئەوینی تۆ لە سەرما دێتە گۆرانی
منیش بۆ دیتنی ئەمرم، سەر و گیانم بە قوربانی
شەوی میعراجی سوبحانە بە قەددی سەروی تۆی زانی
لە سیدرە جوبڕەئیل بۆیێ لە نیوەی ڕێگە لای داوە

بەڵێ ماق و زمانکورتم، لەبەر جوانی دیان و لەب
کە تۆ ئایاتی خواوەندی؛ تریفەی مانگی یا کەوکەب
ئەوەی ئینکاری جوانیت کا، ئەڵێن پێی کافری مەزهەب
کە شەیتان تاقی میحرابی برۆی تۆی دی وتی یا ڕەب
لە سوجدەی حەزرەتی ئادەم سەری خۆم بۆ چی با داوە

زەمانەی خۆشەویستی هات، ئەوەی دڵدارە داناتر
ئەوەی لەم جوانی تۆ بدوێ، ئەبێتە عاشقی شاعر
کە واعیز دوورە لەم ڕێگە، وەکوو کافر لە خوای غافر
بەڵام ئەی ویشکەشێخانی زەمانە پێم بڵێن ئاخر
لەبەر چی پەرچەمی ساقی لە سوبحی جەبهە تۆراوە

لە شمشاڵ تێ ئەگەی ئاخر، کە گێڕاوە لە ئەم شارە؟
لە خەونی موتربی ساقی، ئەزانی وا ئەڵێی تارە؟
بسووتێ ئەم دڵەم ئەمڕۆ، نەبوونی یارە یا نارە؟
بەغەیرەز باسی ئەو زارە موهیممە دەرکی ئەو زارە
ئەوی بیستوومە بیستوومە، ئەوی دیتوومە دامناوە

وتی: بۆ هەر چی بێ ئەمرۆ، بتەوێ بمری ئازادی
وتی: چوونت نیشانێکە لە هەڵپەڕکێ و گوڵ و شادی
وتم: سەیدم ئەکا ئەمشەو، بە خۆی ئێژێ چ سەییادی
چ سەییادێکی سەییادی کە بۆ سەییادی ئوستادی
چ هەستی کردووە هەستا چ بازی بەست و وەستاوە

کە ئەو یارێکی سەرسەخت و زوانشیرین و هەستتوونە
نەزانم چۆن بڵێم عاشقم، بە وەڵڵا ئابڕووچوونە
لە نازکردن لە ڕاکردن لە جێهێشتن بەئەزموونە
وەرە ڕەبعی دڵ و چاوم بەهەشتی ڕوبعی مەسکوونە
هەتا دڵ حەز دەکا باخە هەتا چاو بڕ دەکا ئاوە

خەیاڵی تۆم لە دڵدایە، هەتا لەم ژینەدا مابم
لە بەردەم ڕەوتی ئەم چەرخە، ئەویندارێکی بێتابم
ئەمەش ڕێگەی گەیشتنمە، کە چەرخ دیوارە من بابم
نیهایەت بمکوژن وەڵڵا لە ماچی لێوی خۆش نابم
ئەوی خوا حەز نەکا نابێ، ئەوی قەوماوە قەوماوە

ڕەوانی هیچ نەما «ناسیح» بە جوانی کەوتە ناو کۆما
ئەوەندەم دی لە ئەم عەشقە، لە ڕەحم و مروەتی تۆ ما
ئەتللۆی عاشقیش نەیدی، لە مێژووی دڵبەری ڕۆما
لە حەققی مەقدەمی «حاجی» قوڕی کوێ کەم بە سەر خۆما
دڵێکم بوو لە دنیادا ئەویش بەینێکە تۆراوە

Kurdish_Poetry

٤٥٩٩

✓ سەیید کامیل ئیمامی (1903 - 1989)

لەگەڵ دوژمن «ئیمامی» هەر وەکوو شێری ژیان وا بە
لە پێش پڕدانیان ڕاوەستە، وەک بەوری بەیان وا بە

بە داخ و دەردەوە بۆ چی چەمیویو ئاهەکەت تیرە
لەگەڵ خەڵکی زەمانە ڕاست وەکوو تیری کەوان وا بە

ئەگەرچی هەر وەکوو کیسەڵ لە قاپێلکی خەما خەوتووی
لە کالانا مەوێستە هەر وەکوو تیغی دەبان وا بە

لە ڕیزی عاشقانیش هەر وەکوو مەجنوونی ماڵکاول
لەدووی خێڵ و کەژاوەی لەیلی هەر وەک سارەوان وا بە

لە عیلمی سێحر و نەیڕەنگ و فسوون قەی ناکا تێ کۆشە
هەتا پێش چاوی دوژمن وەک شک و وەهم و گومان وا بە

بە گەرمی ڕابوێرە شەو بە یادی دڵبەرت «کامیل»
لەگەڵ ناڕاستەکان سارد وەک نەسیمی بەربەیان وا بە

Kurdish_Poetry