٤٦٦٤

✓ خادیم (1895 - 1953)

لە مەوجی چینی توڕڕەی گێسوویی مشکینی دڵبەردا
مەحاڵە مورغی دڵ جارێکی تر لەم داوە دڵ بەر دا

بە قەولی فاعتصم چەنگم لە دونیا دا نە دامانی
ڕەها نابێ لە دەستم هەر وەکوو دونیا لە مەحشەردا

جگەر سووتاوی سۆزی ئاگری هیجرانی ئەو شۆخە
بە ئاوی وەسڵ موحتاجە چە موحتاجی بە کەوسەردا

بە مەحزی جەوری دولبەر دڵ لە دولبەر بەر بدەم هەرگاه‍
تەریقی ڕوویی یارانی تەریقەت بم لە مەحشەردا

بەسەر وەقتم لە بیماری ئەگەر بێ دەفعەیێ دولبەر
بەهانە گریەیە ئەعزا لە دەردا گەر عەرەق دەردا

ئەترسم بۆ گوڵی عەکسی خەیاڵت چون لە دڵمایە
نەوا پەژمووردە بێ بەرگی گوڵی حوسنت لە مەجمەردا

حرووفی شۆری سەودایی موحیب و پۆست پۆشانت
نییە گونجایشی هەرگیز بنووسرێ گەر لە دەفتەردا

نە مەجنوون شۆری وەک من بوو نە لەیلی شێوەیی وەک تۆ
نە فەرهادیش وەکوو من شۆری شیرینی لەناو سەردا

ڕەواجی لێ ئەسێنی «خادیما» لەعلی لەبی دولبەر
ئەگەر چی ئەسفەهانی بی و لە حوسن و تامی شەککەرد

Kurdish_Poetry

٤٦٥٥

✓ خادیم (1895 - 1953)

لە سینەی عاشقانت سەبتە تەفسیری ٲلم نشرح
وەکوو مووسا تەمەننایان لە حەزرەتتا بە رب اشرح

ئەگەرچی ئاگرە عیشقت ویسالت قوڵزم و نیلە
لە لاتحزن ئەترسم من دڵم خۆشە بە لاتفرح

حەیاتی جاویدانە هەر کەسێ کوشتەی نیگاهت بێ
بەڵێ هەر خاسە بۆ ئەو موژدەگانی قەولی قدافلح

لە عیشقی تۆ بوو ئیسماعیل پەلەی بوو سەربڕینی خۆی
لە هیچ جێگا نەبوو ساکین هەتاکوو خۆی چووە مەزبەح

چە شۆرێکی دەوێ «خادیم» کەبابی جەرگی برژاوت
مەگەر دولبەر بکا چاری بە خەندەی لیوەکەی ٲملح

Kurdish_Poetry

٤٦١٠

✓ خادیم (1895 - 1953)

هەراسانن هەموو عالەم لە ناڵەم یەک بە یەک ئیمشەو
لە گریەی ڕەعدئاسا کەڕ ئەبێ گوێچکەی فەلەک ئیمشەو

فوغان و دووکەڵی ئاهم بەتوندی بۆ هەوا ڕۆیی
لە حەوتەم ئاسمان ئەگرین بە حاڵی من مەلەک ئیمشەو

جگەر برژا لە سینەمدا کەبابئاسا بە ناری عەشق
لە شۆری ئەشکی خوێنبارم موهەییا بوو نمەک ئیمشەو

سەبەب بۆ جۆششی ئاوی سوروشکم ئاگری جەرگم
ئەپاڵێوێ لە هەر دوو چاوەکانم مەردوومەک ئیمشەو

لە بۆتەی سیدق و ئیخلاسا لە عەشقا تەجروبەی دڵ کە
عەیاری زەڕی خالیس دەردەچێ بیکەی مەحەک ئیمشەو

لە حاڵی زاری بێحاڵم گەواهی حاڵمن عالەم
بە گریانن لە گریانم لەناو دەریا سەمەک ئیمشەو

ئەگەر چی عەشقی لەیلا زۆر بەتەئسیرە لەبۆ مەجنوون
لەگەڵ تەئسیری سۆزی «خادیم» ـت نابن بە یەک ئیمشەو

Kurdish_Poetry

٤٥٧٦

✓ خادیم (1895 - 1953)

ئەسیرە دڵ لە پێچوتابی توڕڕەی داوی گیسوودا
وەکوو مەجنوون گرفتارە لە حەڵقەی سیلسلەی موودا

ڕمووزئامووزە عیشقت بۆ دڵی تووتیسیفەت جانا
لە وەختێکا کە خۆی دیوە لەناو ئاوێنەیی ڕوودا

لە ئاغووشی کەمانە تیری موژگانی لەبۆ سینەم
لە وەختی خۆی بە غەمزە و نازەوە دەبەی لە ئەبروودا

کە هەڵسا قامەتی بەرزی، لە ئاواتا دڵم لەرزی
پەرێشان زولفی سەد تەرزی بە سەر یەک موو بە سەر موودا

لە خاڵی روومەتت ئەمڕۆ تەعەجوبماو و حەیرانم
کە شاهی حوسنی تو بوو کیشوەری ڕۆمی بە هیندوو دا

لە عەتری توڕڕەیی تۆ بوو سەبا ئەیبرد بە هەر لاوە
کە بردی بۆ خەتا عەتری بە تافەت مێشکی ئاهوودا

وەکوو ڕێوی ئەسیری دەستی شێری عیشقە «خادیم»
وەکوو بازی لە غەفڵەت چەنگی خوێنینی لە تێهوودا

Kurdish_Poetry

٤٥٦٣

✓ دەنگی کوردی

  • دەنگ: موختار شەفیعی (1989)
  • شیعر: خادیم (1895 - 1953)

وەک فەلەک بۆ عەشقی تۆ سەرگەشتە و حەیرانە ڕۆژ
بۆ جەمال و حوسنی تۆ هەر ڕۆژە سەرگەردانە ڕۆژ

ئیقتیباسی نووری خۆیی کردووە لەو نووری تۆ
چونکی لەو ڕۆژە کە ڕۆژە بۆ تۆ سەرگەردانە ڕۆژ

وا لە ڕێگەی عەشقی تۆ ئەو کاری هەر نەسرەوتنە
جانفیدا و سەربازە بۆ تۆ کاری سەردانانە ڕۆژ

شەو کە دی جیلوەی جەمال و شوعلەیی شەمعی ڕوخت
ڕۆژ و شەو بۆ شەمعی تۆ دەڕوانێ وەک پەروانە ڕۆژ

عەینی ئەم تەئسیرە ئیکسیرە کە تەئسیری لە خاک
وا کە ئەیکاتە تەڵا و گەوهەری یەک دانە ڕۆژ

خوڕڕەمی بەخشی درەخت و نەشئەزا بۆ سەبزەزار
شیرینی بەخشی حەلاوەت میوەیی باغانە ڕۆژ

ماهی دووهەفتە ئەچێتە ژێر خسووف و تیرەگی
گەر بزر بێ ڕووبەڕووی ئەو شوعلەیی تابانە ڕۆژ

مەشقی ئەشقی کرد لە ڕۆژا کەوتە دەشت مەجنوون ئەگەر
بۆ هەموو شام و سەحەر ئەیدی لەسەر شاخانە ڕۆژ

بۆ تەوافی کۆیی تۆ سەرگەشتەیە و دێت و دەچێ
سەوڵەجانی عەشقی تۆ بوو گۆیی ئەم مەیدانە ڕۆژ

یا خودا بڕژێنە سەر خۆی و سەحابە و ئال و بەیت
نووری خۆت و هەم سەڵاتت تا وەکوو تابانە ڕۆژ

من سەگی دەرگاهتم هەم «خادیم» ـی یارانی تۆ
بەندەیی ئیحسانتم قوربان هەتا ئەعیانە ڕۆژ

Kurdish_Poetry

٤٥٥٤

✓ خادیم (1895 - 1953)

ئەسیرە دڵ لە پێچوتابی توڕڕەی داوی گیسوودا
وەکوو مەجنوون گرفتارە لە حەڵقەی سیلسیلەی موودا

ڕمووزئامووزە عیشقت بۆ دڵی تووتیسیفەت جانا
لە وەختێکا کە خۆی دیوە لەناو ئاوێنەیی ڕوودا

لە ئاغووشی کەمانە تیری موژگانی لەبۆ سینەم
لە وەختی خۆی بە غەمزە و نازەوە دەبەی لە ئەبروودا

کە هەڵسا قامەتی بەرزی، لە ئاواتا دڵم لەرزی
پەرێشان زولفی سەدتەرزی بەسەر یەک موو بەسەر موودا

لە خاڵی روومەتت ئەمڕۆ تەعەجوبماو و حەیرانم
کە شاهی حوسنی تو بوو کیشوەری ڕۆمی بە هیندوو دا

لە عەتری توڕڕەیی تۆ بوو سەبا ئەیبرد بە هەر لاوە
کە بردی بۆ خەتا عەتری بە تافەت مێشکی ئاهوودا

وەکوو ڕێوی ئەسیری دەستی شێری عیشقە خادیم
وەکوو بازی لە غەفڵەت چەنگی خوێنینی لە تێهوودا

Kurdish_Poetry

٤٤٧٠

 

✓ خادیم (1895 - 1953)

غەمی دووری نیگارم بوو کە وا خانەی خەراب کردم
لە دڵ سەبر و قەرار و هەم لە تەندا تاقەتی بردم

گەلێکم پەندی دڵ دا خۆت بپارێزە لە مەهڕوویان
کەچی خانەی خەرابی دڵ کە تووشی میحنەتی کردم

سوروشکم تەرجەمانی مەعنایی ئەسراری عەشقم بوو
نەوەستا تا وەکوو ڕیسوا لە بەینی عالەمی کردم

زەمانێ حافیزی سڕی نیهانی بووم لە شۆری عەشق
خودایا ئابڕووی ئەشکم بەری وەک ئابرووی بردم

مەزارم لالەزارێکە لە داغی جەرگی سووتاوم
گوزەر کەی گەر بەسەر خاکم ئەبینی تۆ ئەگەر مردم

ئەمانەتباری سەر شانم لە میساقی ئەزەلدا بوو
لەبۆ عەهدی دروست و هەم تەحەموول هەر وەکوو پردم

لە تەنگی نوقتەیی مەوهوومی زارت بوو کە نەمزانی
نەماوە ویسعەتێ لەم تەنگییە بۆ قافییەی فەردم

لە ئەوسافی جەماڵی تۆ درشت و لەنگە تەشبیهم
ئەگەرچی وەک ئەبی وەردی لە تەشبیهاتەوە وردم

بە تازی پێی وتم دولبەر؛ ٲيا فاصبر علي البلوي
گوتم قوربان بە کوردی پێم بڵێ من «خادیم» ـی کوردم

Kurdish_Poetry

٤٤٢٣

 

✓ خادیم (1895 - 1953)

ئەگەر بێت و بنووسم شەرحی هیجرانم لەسەر کاغەز
ئەسووتێنێ هەناسەی حەسرەتم هەر وەک شەرەر کاغەز

حەسوودیم دێ کە فاسید چاوی ڕۆشن بێ بە ڕوویی تۆ
لە کاتێکا بنێرم من بە قاسیددا ئەگەر کاغەز

لە لەفزا تێ پەڕیوە شەرحی ئەحواڵم وەکوو ئاگر
لە کاتێ بوو بە مەعنا خۆی ئەسووتێ سەربەسەر کاغەز

میدادم خوێنی دڵ بێ هەم قەڵەم موژگانی خوێنئالوود
سەحیفەش ڕوویی زەردم بێ بنووسم من ئەگەر کاغەز

لە خەڵوەت سەر بە زانۆدا لە مەعنا بۆی ئەنووسم من
لە ئەوراقی سەحیفەی جەوهەری نووری بەسەر کاغەز

سولەیمانوار «خادیم» چاوەنۆر تاوەکوو هودهود
سەبا بێنی لە سەحرایی سەبا بۆ من ئەگەر کاغەز

Kurdish_Poetry

٤٣٧٧

 

✓ خادیم (1895 - 1953)

لە سینەم سەبتە نەقشی تۆ لە تەعریفی زوبانم چی
ئەزانی دەردی من جانا لە ئەوساف و بەیانم چی

لە کولبەی حوزنما نووری جەماڵت دەرکەوێ ساتێ
خسووفی با بە سەردا بێ لە مانگی ئاسمانم چی

گوڵی ڕوخساری تۆ گەر بێتە پێش چاوم لە کاتێکا
لە سەیری گوڵشەن و باغ و گوڵ و هەم گوڵستانم چی

وەکو پەروانە سووتانم بە شەمعی ڕوومەتی تۆیە
فوغان و گریە و زاری میسالی بلبلانم چی

لە دۆزەخ وەسڵی تۆم گەر دەس کەوێ جانا کیفایەتمە
وەکوو زاهید لە حوور و کەوسەر باغی جینانم چی

گوتم جارێ حەزەر کە تۆ لە ئاهی سوبحگاهی من
گوتی تەئسیر لە من ناکا لە ئاهی عاشیقانم چی

نەخۆشی دەردی عەشقم نامەوێ هەرگیز نەجاتم بێ
کە من مەسرووری ئەم دەردەم لە عیسایی زەمانم چی

ویسالت چونکی تەعلیقە بە مەرگی عاشیقان قوربان
گەلێ موشتاقی ئەم مەرگەم لە عومری جاویدانم چی

فەرامۆشیم بە ناڵەی زاری سینەم دێ سەحەرگاهان
لە سۆزی ناڵەیی چەنگ و لە جۆشی موتریبانم چی

برۆت میحرابی تاعەتمە جەماڵت قیبلە و کەعبەم
ئیتر لەم ڕێگە لانادەم لە وەعزی واعیزانم چی

لە باغی حوسنتا مەئزوونی گوڵچنیم بکەی ساتێ
لە ترسی باغەوان و لەشکری بادی خەزانم چی

بە حوور و جەننەت و کەوسەر فریبم گەر بدا زاهید
بەبێ تۆ نامەوێ هەرگیز لە پەندی زاهیدانم چی

لە گوڵ موستەغنییە «خادیم» کە چاوی کەوت بە ڕوویی تۆ
ئیتر وەک بلبلی شەیدا خرۆشی سەرچڵانی چی

Kurdish_Poetry

٤٣٦٥

 

✓ خادیم (1895 - 1953)

گەر لەسەر ڕوخساری خۆت لادەی دەمێ بەندی نیقاب
سەر لەژێر پێتا ئەبێ مەجبوورە بۆ خۆی ئافتاب

حاڵی سەگمەرگی نەبێ ئەم عومرە بێ تۆ چۆن ئەژیم
ناتەوان و وێڵ و سەرگەردان و هەم خانەخەراب

حاسڵی عومرم لەسەر ئەم حاڵە سەرفی غەم بووە
چاوبەئەشک و سینەچاک و جانحەزین و دڵکەباب

دڵ کە وا بووەتە ئەسیری توڕڕەیی شەوڕەنگی تۆ
پێی بڵێ مەششاتە تابی پێ نەدا نەیدا عەزاب

دەچمەوە داری فەنا بۆ وەسڵی تۆ ئامادە بووم
هەر وەکوو دەریایی بێپایان و قەترە و هەم حوباب

مەسڵەحە خەندەت لە لێوان غەمزەکەت لێی ناگرێ
پڕ دڵی «خادیم» نیاز و چاوی تۆش ناز و عەتاب

Kurdish_Poetry