٣٩٤٩

 

✓ حەریق

ئەی تۆبە لە دەس ڕۆژی فیراق و شەوی هیجران
وەیڕۆ لە هەرا و کەشمەکەشی ساعەتی حیرمان

هەر خۆزگە بە پارم لە فیراقی خەمی یارم
هەر چاوەنواڕم لە نیگای دیدەغەزالان

جاران بوو کە ماڵم دەچوو باقی بوو کەماڵم
ئەم جارە بەجارێ سەروماڵم چوو بەتاڵان

تا سونبولی زوڵفت بووە پەرژینی گوڵی ڕووت
نەمدیوە لە دووریشەوە عیشوەی خەت و خاڵان

بۆ سەبزەیی نەوخێزی خەتی لالەڕوخانم
هەوری خەفەتم حازرە بۆ دیدەیی گریان

غونچەی ئەمەلم چونکە نەپشکووتووە ئەمساڵ
بولبول بە دڵم دێژێ کە سەد خۆزگە بەساڵان

تۆ تاری سەری زوڵف و منیش ئەشکی بەحەسرەت
خۆش دێن لەیەک ئەو ڕیشتە و ئەو دانەیی مەرجان

قەترەی عەرەقی شەونمی بەرگی گوڵی ڕووت بوو
وەم زانی کە مەرجانە لەسەر لەعلی بەدەخشان

تا ڕیشتەیی زوڵفت بووە دامی دڵی مەیلم
مەجنوونی دووجەیلم لە هەموو قەومێ هەراسان

جەرگم بە دەمی تیغی برۆت بێرە بەشەرتێ
بدروی بە تەلی زولف و بە تای سووزەنی موژگان

لەو چاکە کەوا دیومە کەوا چاکی دوو گیرفان
گیرفانی دەروونم بە خەیاڵ پڕ بوو لە عیرفان

دڵ بۆیە سەوادی بووەوە زوو لە خەتی تۆ
منداڵ بوو کە فێر بوو لە خەتی لەوحەیی جانان

تا ئایەتی حوسنی لە خەتی مەسحەفی ڕووت خوێند
ساحێبی سەواد و خەتە ناتیق بوو بە قورعان

تەشریحی خەیاڵی فەلەکول ئەعزەمی وەجهت
تەسویری بەبێ گۆی زەقەنت نایەتە ویجدان

خاڵت لە ڕوخت نوقتەیە بۆ مەرکەزی عالەم
زولفی وەکوو قەترەت بە کەشش هاتنە جەولان

بۆ مەتلەعی بورجی قەمەر و شەمسی جەماڵت
کەوتوومە ڕەسەدخانەیی نێو چاهی زەنەخدان

وەک مەنعی منی کرد لە تەوافی حەرەمی ڕووت
سا، ڕەببی لە ئیمانی کە سەرداری لەئیمان

بازاڕی جەهل گەرم و هونەر سەردە ڕەواجی
عەسری خەزەفە حەیفە گۆ هەر بێنییە مەیدان

هەر یەک پەلی فرزەندێ دەژی شیعری «حەریقی»
تۆ بۆ چی لە کیس خۆتی دەدەی موشتەری نادان

Kurdish_Poetry

٣٩٣٩

 

✓ حەریق

کە قەتڵی خوێنی من زوڵفی کەچی کرد
نییە داخم ئیتر زولفی کە چی کرد

خەیاڵم کرد لە باغی خاڵی فەرمووی
هەتیو! لاچۆ خەیاڵی خۆت لە چی کرد؟

لە خزمەت ئاسمانی حوسنی ڕووی تۆ
سەما کەوتە سەما گەردنکەچی کرد

بە تیری غەمزە جەرگت پارە کردم
تەماشای تیری موژگانت کە چی کرد

ئەگەر وەسفت بە ما هذا بشر کەم
پەشیمانم دەڵێم وەسفم بە چی کرد

خەیاڵاتی شەو و ڕۆژم لە شام و
نەهار و زوڵف و ڕووی تۆ بوو هەچی کرد

«حەریق» سینەی کە پڕ دووخانی خەم بوو
لە داغی ئەحمەدی دووخانەچی کرد

Kurdish_Poetry

٣٨٩٣

 

✓ حەریق

هەوری خەفەتە بەفری غەمی داوە بە سەرما
یا سەڕسەڕی دووریتە کە لێی کردمە سەرما

گاهێ بە شەرارەی غەم و گەهـ سەڕسەڕی هیجران
خۆشی نەبوو بۆ من نە بە گەرما نە بە سەرما

کەوتۆتە سەرم ئەشک و غوباری ئەلەمی دڵ
یەعنی: کە قوڕی میحنەتە کردوومە بە سەرما

گەر دەچمەوە ساحیب نییە هیچ مونیس و ساحیب
گەر دەچمە سەقز ناری سەقەڕ وا لە جگەرما

شاهیدمە حەواسم کەسەکەم چەندە کەساسم
بەخودا نییە غیرەت لە خەیاڵ و لە نەزەرما

هەر چەندە بە جیسمانی کە دوورم لە حوزوورت
ڕۆحانییەتت سەبتە لەنێو دیدەیی تەڕما

تۆفانی سروشکم چووە سەر جوودی وجوودم
کەشتی تەنی قوم کرد و نە نووح و نە ئەسەر ما

لەو ساوە کە تۆ ڕۆیی دڵم ڕۆیی بەدووتا
هێلانەیی تەن هەر وەکوو مەئوایی سەقەر ما

بێ فەوجی وەفاکەت کە جەفایە وەرە ئەمشەو
ئەم لەشکری ئاهی منە بێ فەتح و زەفەر ما

لەم قەسوەتەدا دانەکەوێ پەردەیی زوڵمەت
بەرچاوی دڵم بگرێ، دەسا بێ بە گوزەرما

ئاوێنەیی دڵ ژەنگی قەساوەت ڕوخی پۆشی
خاکستەری دڵسووختەیی بێنە بە سەرما

مەنواڕە بە زاهیر کە بەبێ قووتم و ڕووتم
ڕووت، قووت و خەیاڵت غەزەلی چاکە لەبەرما

سەرمایەیی ئەم مڵکی خەیاڵاتە «حەریقی»
حەیفێ کە تەلەف بوو، بەهەدەر چوو، بە زەرەر ما

Kurdish_Poetry

٣٨١٩

 

✓ حەریق

ئەی دڵ وەرە شادی کە لەبۆ بەزمی ویسالت
وا دیومەتەوە دڵبەرەکەی تازەنیهالت

موددێکە کە ئەی بولبولی گۆشەی قەفەسی غەم
فەسڵت بووە لەم گوڵبەدەمەی نەوخەتوخاڵت

خامۆش و نمەدپۆش و موجەڕڕەد لە عەلایق
نەمبیستووە ئاوازی دەمی تفڵی مەقالت

سا هەڵسە لە شوکرانەیی ئەم موژدەیە ئەی دڵ
ئامادە کە ئەسبابی تەڕەب ویسعەتی حاڵت

فەڕشی غەزەلت ڕا خە لەنێو حوجرەیی دڵدا
فخر العلما بێنەرە دیوانی خەیاڵت

بۆ پێشکەشی ڕێی عەد بکە ئەوسافی جەمیلی
خەرجی کە لە ڕێی دەعوەتی ئەودا سەروماڵت

حەددم چییە عەددی بکەم ئەوسافی جەمیلی
مردووت مرێ کرمانجی لەبۆ عەقڵ و کەماڵت

زاتێکە موبەڕڕایە لە ئەنواعی نەقایس
ئیتر چ دەڵێی دەرحەقی، مەفقوودە مەجالت

پێی بێژە لەبۆ شەوکەتی تۆ فەخری زەمانە
پابووستە ئەرز و فەلەکیش چەتری جەلالت

شایستەیی شانت کە رئیس العلمایە
ڕێم ناکەوێ حەددم نییە تەعدادی خیسالت

تا ڕۆژی قییامەت لە جەلالا بی، جەلالی
نەیبینێ ئیلاهی چ بەشەر ڕۆژی زەوالت

پەروازی نییە بولبولی دڵ بۆ تەڕەفی گوڵ
تا دیویەتی پەروانەسیفەت شەمعی جەماڵت

مەقبووڵە لەلای فەخری زەمان شیعری «حەریقی»
چت پێ هەیە ئەی موددەعی بێ بیکە سوئالت

Kurdish_Poetry

٣٧٩١

 

✓ حەریق

چاوەکەم ئەمڕۆ لە گوڵشەن گوڵ بە عیشوە خۆی نواند
نەک نمەکگیر بم، بە مەرگی تۆ قەسەم هیچ نەمدواند

گوڵ بە تۆزی پێتەوە لاف و گەزافی لێ دەدا
وا شکور سۆزەی نەسیم هات و ئەویشی لێ ستاند

نەشتەری موژگانی تۆ هاتۆتە سەر سەفحەی دڵم
هەر خەتێ بوو، غەیری خەتتی سەوزی تۆ، پاکی کڕاند

لەشکری ئاهم لەگەڵ جەیشی حەبەش دەعوا دەکا
حیرەتم ماوە کە چۆن ئەو دڵبەرە دڵمی ڕفاند

بۆ گوڵی ڕووت ماتەمی پەرچەم دەبینێ بۆیە وا
ماهی نەورۆزم بە شیوەن وەک محەڕڕەم خۆی نواند

تۆ لە ئەووەڵ گۆی وەفات هێنایە نێو مەیدانەوە
ئێستە چەوگانی خیلافت پشتی سەد وەعدەی شکاند

تۆخودا قەت غیرەتە بۆ تۆ ئەرێ سەروی ڕەوان
گوڵ بەبێ تۆ وا لە باغا خێوەتی خۆی لێ چەقاند

با وجوود ئینساف بدەم چاکە، گوڵیش موشتاقتە
هەر لە شەوقی تۆیە سەرپۆش و گەریبانی دڕاند

هەر کەسێ مایل بە پیرێکە و تەریقێکی هەیە
تۆ بە شوعلەی غەم «حەریقی» وا وەجاخت هەڵگڕاند

Kurdish_Poetry

٣٧١٤

 

✓ حەریق

لە سینەی چاکی خۆت وەک شانە خەتتی مووبەموو بێنە
نەڵێن تا غەیبەتە باسی جەماڵی ڕووبەڕوو بێنە

جزووبەندی کتێبی عومر و شیرازەی سەحیفەی دڵ
بە ڕیشتەی ئولفەتی جانانە گەر ئازای دەزوو بێنە

تەهاڕەتیان بە خوێنی جەرگە مەردانی ڕەهی مەقسوود
هەتا قەترێک لە چاوتا ماوە تۆش ئاوی ووزوو بێنە

نەوەک مەیخانە خاڵی بێ هەتا پیری موغان ماوە
سەرم قوربانت ئەی ساقی گەلێ تینووم سەبوو بێنە

کتێبی ئولفەتی جام و شەرابی جەرگی نامەردان
دەخیلت بم وەرە موتریب ڕوبابت زووبەزوو بێنە

دەهانی شیشە بەستە، سوحبەتی نائەهلە لەم بەزمە
موغەننی تۆ نەوای ناکەت لەناو پەردەی گەروو بێنە

دەڵێن بەردی ئەجەل میناشکێنە و تەفرەقەخێزە
«حەریقی» تۆش ئەگەر شێت نی دەسا بارێ کەدوو بێنە

Kurdish_Poetry

٣٦٤٩

 

✓ حەریق

دەرچوونی گەلێ موشکیلە، دەرچوونی قەریبە
ڕۆحم دڵەکەم ماوە بەتەنیا، وەرە بیبە

قوربانی ویسالت بم ئەوا کوشتمی هیجرت
خۆت واریس و حەقدارمی قاتڵ کە ڕەقیبە

خۆت دیوتە لەنێو میسری مەلاحەت چ غەریبی
سا ڕەحمێ بە حاڵی دڵەکەم کە، کە غەریبە

هەر دووکەڵی زولف و ڕوخی نارت سەبەبە، وا
ئەشکم کە پەیاپەی دێ دەروونم بەلەهیبە

ڕەببی بە خەدەنگی غەمی دووری دڵی کون بێ
هەر کەس لە نیگاهت کە بەئارام و شەکیبە

وا زەن مەبە گیانسەخت و سەمەرگم کە نەمردم
ئوممێدی ویسالت وەکوو لوقمانی تەبیبە

تابووری موژەت چەندە بەتەرتیب و نیزامە
بۆ سەفشکەنی دڵ چ سوپاهێکی مەهیبە

وا لەشکری ئاهم چووە سەر کافری زوڵفت
گەر شاهی ڕوخت لێ بگەڕێ سەیری عەجیبە

بۆ موشکی خەتا چوو بەخەتا کەوتە ئەنێوچین
لەو بۆنەوە هەر زوڵمەتە شامی بەنەسیبە

قوربانی وجوود و ئومەنای شاهی ڕوخت بم
هەر یێکە لەجێی خۆی چ ئەمیرێکی ئەدیبە

تەسکینی دڵت هاتووە ئۆخەی کە «حەریقی»
یارت کە بە خوێنی جگەرت کەففی خەزیبە

Kurdish_Poetry

٣٥٧٩

 

✓ حەریق

بولبولی دەوری گوڵ و تووتیی شەککەرشکەنم
قومریی سەروی خەرامان و تەزەڕووی چەمەنم

بێنەوا و ساحەبی ئاوازی حەزینم بە نەوا
شەمعی هەر جەمعم و پەروانەیی هەر ئەنجومەنم

سوحبەتی قودسی و سەیری مەلەکووتیم دانا
بە عەلاقەی ئەم و ئەو هەمدەمی زاغ و زەغەنم

لەززەتی جەننەتی ڕووم داوە بە دانەی خاڵی
ئەمە ئیرسی پدەریمە بە پسەر پێ دەکەنم

موڵکی تەجریدی بەجێ هێشت و بەهەشتی دانا
ئێستە گیرۆدەیی خاروخەس و دارودەوەنم

بەهەوای ئاوی حەیاتی دەهەن و نۆشی لەبی
خدری زیندەیی سەرچاوەیی چاهی زەقەنم

هاوسەری موشکی سەری زوڵفەقەتاری نەفەسم
مالکی قافڵەیی چینی خەتا و خوتەنم

مەجمەعی سینە و فینجانی مەم و شەربەتی دەم
خەلعەتی پارە کە زانیوتە غەریبی وەتەنم

قەندی لێوی تەڵەبی چایییە، سا، سرکە مەکە
نەک بە تاڵی بدوێ خوسرەوی شیرینسوخەنم

وەجدی مەجنوون لە پیاڵەی غەمی لەیلادایە
بە خەیاڵی لەبی شیرین، بێستوون هەڵدەکەنم

شادی بێگانەیە، خزمم غەمە گەر مردیشم
ئەوە واریس لە حیسابی حەق و گۆڕ و کەفەنم

گەنجی فیکری کە لەنێو کونجی غەما دیوەتەوە
موڵکی شادیم هەیە تا ساکینی بەیتولحەزەنم

تیرەکەی بەخەتەرە یاری کەمانئەبرۆ «حەریق»
گەرچی ئەو ڕۆستەمە ئەلحەق ئەمنیش ڕۆبیتەنم

Kurdish_Poetry

٣٥٦٨

 

✓ حەریق

لە ئەم عیدە بەعیدم من لە دیداری ڕەفیقانم
خودا سا تۆ قەریبم کەی لە خوانی وەسڵی یارانم

لەلایێ عیشرەت و شادی، لەلایێ گەردنازادی
ئەمن کەوتوومە نێو داوی حەریقی ناری هیجرانم

سەرم قوربانت ئەی ساقی کە تۆ سادەی، وەرە سا دەی
فیداتم دەستوبردێ کە ئەجەل نەک بێ بە میوانم

دڵم کەوتۆتە زوڵمات و دەڵێ پێم خۆشە تاریکی
بە تارێکی سەری زوڵفت هومێدم ماوە وا بزانم

خودا عومرت بدا باقی، وەرە ساقی بدە ڕاقی
کە تۆ هەمڕازمی مەی بێنە بۆ دەرمانی دەردانم

هەتا کوفری سەری زولفت ببینم وا لەنێو کوفرام
کە دیتم شەمعی ڕوخسارت دەڵێم ئۆخەی موسوڵمانم

بە ڕەنگی ئەشکی خوێنینم کە ڕووسوورم لە قاپی حەق
لە فەیزی تۆوەیە ساقی بەجۆشە تاوی گریانم

بە خوێناوی دڵی زارم وەرە کاکۆڵ حەنایی کە
مەڵێ ڕاوەستە تا قوربان، لە عیدەینا بەقوربانم

لەنێو ئاتەشکەدەی غەمدا کەبابی دڵ ئەوا برژا
شەڕاب بێنە بە پەیمانە تەواوە عەهد و پەیمانم

شوکر وەسڵم هەیە ئەمڕۆ لەگەڵ پەیکان و تیغی تۆ
کە کوشتەی تیری موژگانم، کە چاکی تیغی حیرمانم

کوتت دانەی خەیاڵت بێنەرە نێو داوی زولفەینم
ئەگەر دەیکەم پەرێشانم، ئەگەر نەیکەم پەشیمانم

سەفی تابووری موژگانت لە قەلعەی دڵ کە جێگیر بوو
هەتیوی دڵ نەما جێگەی لەبۆ کوێ ڕۆیی نازانم

«حەریقی» تەرکی یار ناکەم سەرم ببڕن ئەگەر فەڕزەن
نییە باکم لەبەر تەعنەی موریدی پیری ڕەندانم

Kurdish_Poetry

٣٥٣٨


✓ دەنگی کوردی

  • دەنگ: خالید ڕەشید
  • شیعر: حەریق

چاوەڕێی موژدەی نەسیمم تا لە گوڵشەن دێتەوە
بەڵکە فەرمایش بکا گوڵ، بولبولم با بێتەوە

وا وەعیدی بەفری زستانی فیراقت کەوتە دڵ
مەر بە بای وەعدەی ویساڵت کێوی دڵ ڕەش بێتەوە

میروەحەی زولفت لە دەوری ئاتەشی ڕووت بێ، چلۆن
ئاگری عیشقت بە ئاوی چاوی من دەکووژێتەوە

سووچی زولفت بوو کە پەروانەی دڵم ڕووی کردە ڕووت
ئاگری وەسڵی شەم و پەروانە شەو دەگڕێتەوە

دڵ لە ترسی چاوەکەت ڕووی کردە مێحرابی برۆت
ئێستە بیستوومە لە چینی زولف جێی نابێتەوە

تۆ خودا تا کەی لە تاریکی شەوی هیجرانی تۆ
دەستەوئەژنۆ دابنیشم، ڕەببی کەی ڕۆژ بێتەوە

Kurdish_Poetry